Home2022

Δεκέμβριος 2022

Οι κοινοτικοί πόροι, ως το χρηματοδοτικό εργαλείο της ευρωπαϊκής Πολιτικής Συνοχής για την σύγκλιση των ευρωπαϊκών περιφερειών, διαχρονικά αποτέλεσαν σημαντικό μέσο για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, την ενίσχυση των δημοσίων επενδύσεων και της περιφερειακής ανάπτυξης και συνοχής. Υπολογίζεται ότι μόνο την περίοδο 2000-2020 εισέρευσαν στην ελληνική οικονομία κοινοτικοί πόροι που ξεπέρασαν τα 72,5 δις ευρώ και χρηματοδότησαν κρίσιμες δημόσιες υποδομές, πλήθος επιχειρηματικών σχεδίων, δράσεις αναβάθμισης του ανθρώπινου δυναμικού και παροχής ποιοτικών κοινωνικών υπηρεσιών.

Η πολιτική συνοχής αποτελεί την κύρια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή των περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στο πέρασμα των προηγούμενων δεκαετιών η πολιτική συνοχής γιγαντώθηκε και μετεξελίχθηκε σε μία σύνθετη δημόσια πολιτική που δεν περιορίζεται στους αρχικούς στόχους του περιορισμού των περιφερειακών ανισοτήτων αλλά συμπληρώθηκε με νέους φιλόδοξους στρατηγικούς στόχους. Δίπλα στους στόχους της σύγκλισης και της αλληλεγγύης προστέθηκαν και αυτός της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας.

Η ελληνική οικονομία δείχνει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα απέναντι στις διαδοχικές κρίσεις με τις οποίες βρέθηκε και βρίσκεται αντιμέτωπη. Κατέγραψε την τρίτη δυναμικότερη ανάταξη μετά την πανδημία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προσελκύει άμεσες ξένες επενδύσεις σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, αυξάνει εντυπωσιακά τις εξαγωγές, αποκλιμακώνει την ανεργία. Ταυτόχρονα φαίνεται να συντελείται μία σταδιακή αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου προς περισσότερο βιώσιμες και ανταγωνιστικές οικονομικές επιλογές.

 

Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων (Συνοχή), Βρυξέλλες, 22 Νοεμβρίου 2022

Ο ρόλος της Πολιτικής Συνοχής ως βασικού μοχλού για την προώθηση της μακροπρόθεσμης σύγκλισης εντός της ΕΕ και τη μείωση των ανισοτήτων ήταν το αντικείμενο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων για την Πολιτική Συνοχής μετά το 2027, που συνήλθε στις 22 Νοεμβρίου 2022, στις Βρυξέλλες. Την Ελλάδα εκπροσώπησε, από το Υπουργείο Ανάπτυξης, ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος.

Οι ευρωπαϊκές οικονομίες βρίσκονται αντιμέτωπες με την «τέλεια καταιγίδα» που προκαλεί η, χειρότερη από τη δεκαετία του 1970, ενεργειακή κρίση. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επιτάχυνε τις τάσεις που παρατηρήθηκαν στα προηγούμενα χρόνια, κύρια της υπο-επένδυσης στους τομείς της ενεργειακής μετάβασης, την στιγμή μάλιστα που οι ενεργειακές ανάγκες συνέχιζαν να αυξάνονται. Σήμερα πρέπει να κινηθούμε ταχύτερα στην κατεύθυνση της πράσινης μετάβασης για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και ταυτόχρονα της ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας και της ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία. Και βέβαια αναζητείται η κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα στην αναγκαία στήριξη των δοκιμαζόμενων οικονομιών (με προτεραιότητα στις πλέον ευάλωτες ομάδες) και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας.

Ανάμεσα στις μεγατάσεις που διαμορφώνουν την οικονομία και την κοινωνία των επόμενων χρόνων (κλιματική κρίση, δημογραφικό, τεχνολογικές αλλαγές), ο ψηφιακός μετασχηματισμός της οικονομίας είναι ο κατεξοχήν τομέας δραστηριότητας που μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την επιτυχή προσαρμογή σε αυτές. Η πρόσφατη κρίση της πανδημίας επιτάχυνε τις διαμορφούμενες τάσεις, αλλάζοντας ραγδαία το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον. Η ψηφιοποίηση προχώρησε με γρήγορους ρυθμούς όμως ταυτόχρονα διευρύνθηκε το ψηφιακό χάσμα ανάμεσα στις ευρωπαϊκές περιφέρειες.

Η Ελλάδα διαθέτει ένα αξιόπιστο εμπορευματικό και μεταφορικό δίκτυο. Σύμφωνα με την σχετική κατάταξη της Παγκόσμιας Τράπεζας (Logistics Performance Index), η χώρα μας κατατάσσεται στην τεσσαρακοστή δεύτερη θέση ανάμεσα σε εκατόν εξήντα κράτη, θέση βελτιωμένη συγκριτικά με το παρελθόν. Ωστόσο πολλά μπορούν ακόμη να γίνουν καθώς, η θέση αυτή αντανακλά περισσότερο τις λιμενικές υποδομές μας (με πρώτο τον λιμένα του Πειραιά) και λιγότερο τις πολλές αναξιοποίητες δυνατότητες μας στις άλλου τύπου υποδομές.

Η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) αποτελεί την έγκαιρη, αποφασιστική και αναλογική απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κρίση της πανδημίας και την οικονομική ύφεση που προκάλεσε. Ταυτόχρονα το ΤΑΑ συνιστά ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μέσω μίας μορφής αμοιβαιοποίησης του χρέους.

Οι ευρωπαϊκές οικονομίες πορεύονται σε ένα περιβάλλον αυξημένης αβεβαιότητας καθώς αντιμετωπίζουν την «τέλεια καταιγίδα» της ενεργειακής κρίσης. Τα κράτη πρέπει να προσαρμοστούν επιτυχώς στις παγκόσμιες μεγα-τάσεις (κλιματική αλλαγή, δημογραφική στασιμότητα, τεχνολογικές αλλαγές) ενώ ταυτόχρονα είναι αναγκασμένα να αντιμετωπίσουν τις διαδοχικές πολυ-κρίσεις (πανδημία, ενεργειακή κρίση, ρωσική εισβολή στην Ουκρανία).

Ζούμε σε δύσκολους και ανησυχαστικούς καιρούς. Οι ταυτόχρονες πολυ-κρίσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπες οι ευρωπαϊκές οικονομίες και κοινωνίες (πανδημία, ενεργειακή κρίση) μεταβάλλουν ταχύτατα το περιβάλλον και απαιτούν προσαρμογή των πολιτικών προτεραιοτήτων σε μία σειρά πεδίων όπως η θωράκιση της δημόσιας υγείας, η ενεργειακή ασφάλεια, η εφοδιαστική αλυσίδα. Η αναδιάταξη των προτεραιοτήτων δεν ακυρώνει τις ακολουθούμενες ευρωπαϊκές επιλογές, κύρια στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση της οικονομίας, αντίθετα φαίνεται πως επιτάσσει την περαιτέρω ενίσχυση και επιτάχυνσή τους.

Μετάβαση στο περιεχόμενο