Οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης συνιστούν ευθεία απειλή για το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Οι φυσικές καταστροφές που αντιμετώπισε πρόσφατα η χώρα μας εισάγουν πιεστικά στη δημόσια συζήτηση τα συνδεόμενα ζητήματα της επαρκούς προετοιμασίας, της αποτελεσματικής διαχείρισης/αντιμετώπισης και της ταχείας και ορθής αποκατάστασης των ζημιών.
Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων, το οποίο ολοκληρώνεται σύντομα, συνιστά αναγκαίο όρο (αιρεσιμότητα) προκειμένου να «ξεκλειδώσουν» οι κοινοτικοί πόροι. Στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 προχωρήσαμε στη δημιουργία διακριτού Προγράμματος για την Πολιτική Προστασία (συνολικού προϋπολογισμού 714 εκατ. ευρώ) για την υλοποίηση δράσεων που προτεραιοποιούνται σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων. Αντίστοιχα στο εγκεκριμένο Σχέδιο Ελλάδα 2.0 για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας πρόκειται να υλοποιηθούν έργα προμήθειας εναέριων μέσων, τεχνολογικού και ψηφιακού εξοπλισμού παρακολούθησης και διαχείρισης κρίσεων, κατασκευής περιφερειακών επιχειρησιακών κέντρων πολιτικής προστασίας, αντιπλημμυρικών έργων καθώς και ενός σημαντικού προγράμματος αναδάσωσης.
Πέραν όμως του ζητήματος της ενίσχυσης του συστήματος πολιτικής προστασίας, καίριας σημασίας είναι η διασφάλιση ικανής χρηματοδότησης των έργων αποκατάστασης τα οποία δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν με κοινοτικούς πόρους. Η επιβάρυνση των δημόσιων οικονομικών και ειδικότερα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων από τα αιτούμενα έργα αποκατάστασης αυξάνεται κατακόρυφα τα τελευταία έτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο προϋπολογισμός των έργων αποκατάστασης φυσικών καταστροφών εκτινάχτηκε από τα 1,63 δισ. ευρώ το 2016 στα 3,82 δισ. ευρώ το 2021. Το γεγονός αυτό καθιστά αναγκαία την ανάπτυξη και λειτουργία ενός διακριτού συστήματος χρηματοδότησής τους με τρόπο που να διασφαλίζει την επάρκεια των πιστώσεων και την ορθή διαχείρισή τους.
Σε αυτή την κατεύθυνση, το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, επεξεργάζεται ένα νέο πλαίσιο στα πρότυπα του νέου πλαισίου της Κρατικής Αρωγής 4797/2021, με πυρήνα του τη δημιουργία ενός, διακριτού εντός του ΠΔΕ, ειδικού Προγράμματος Φυσικών Καταστροφών. Πηγές χρηματοδότησης αυτού του Ταμείου θα είναι πόροι του Αποθεματικού του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ), πόροι του Ταμείου Κρατικής Αρωγής καθώς και δανειοδότηση από διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων).
Με την αποτελεσματική υλοποίηση των παραπάνω εκτιμούμε ότι στα επόμενα χρόνια θωρακίζουμε αποτελεσματικά, και πάντοτε στο μέτρο του δυνατού, τη χώρα μας απέναντι στην απειλή των φυσικών καταστροφών.
Άρθρο του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Δημήτρη Σκάλκου, στην εφημερίδα “Τα Νέα”.
