Αντιμέτωπη με την «τέλεια καταιγίδα» κρίσεων που έπληξε και πλήττει τις ευρωπαϊκές οικονομίες, η ελληνική οικονομία επέδειξε αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα. Η κυβέρνηση διαχειρίστηκε αποτελεσματικά την οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία, περιορίζοντας σημαντικά τις επιπτώσεις στις επιχειρήσεις και την απασχόληση. Τα συγχρηματοδοτούμενα Προγράμματα του ΕΣΠΑ συνέβαλαν αποφασιστικά σε αυτό, καθώς την περίοδο Απρίλιος 2020 – Ιούλιος 2022 κινητοποιήθηκαν συνολικοί πόροι ύψους 10,6 δισ. ευρώ, πόροι που ισοδυναμούν με το 40% των συνολικών ενισχύσεων που δόθηκαν.
Η περιφερειακή ανάπτυξη συνιστά τη μεγάλη πρόκληση για τις ευρωπαϊκές οικονομίες στα επόμενα χρόνια. Η αποτελεσματική αξιοποίηση του παραγωγικού δυναμικού των περιφερειακών και των τοπικών οικονομιών συμβάλλει στη μεγέθυνση της εθνικής οικονομίας αλλά και στην ενδυνάμωση της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής.
Τις προκλήσεις και τις προοπτικές που δημιουργεί για τη χώρα μας η επόμενη Πολιτική Συνοχής συζήτησε το τελευταίο πάνελ του Thessaloniki Helexpo Forum στις 15/9/2020.
Καθώς «η ανάταξη των εθνικών οικονομιών μετά το τέλος της πανδημίας δεν θα είναι αυτόματη θα απαιτήσει βραχυπρόθεσμα την εφαρμογή μιας στρατηγικής covid τουλάχιστον για τα επόμενα δύο έτη, όσο και τη διατήρηση μίας μίνιμουμ ευελιξίας στα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα όπως αυτή που ισχύει σήμερα και μέχρι το τέλος του 2021 λόγω πανδημίας», ανέφερε ο Δημήτρης Σκάλκος, Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ μιλώντας στο αγγλόφωνο newsletter Athens Digest.
Η πανδημία του κορονοϊού ήρθε να διακόψει αιφνίδια και βίαια την παρατηρούμενη ανάκαμψη της οικονομίας και την επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα σε όλα τα επίπεδα. Η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη νέα οικονομική κρίση, σε αντίθεση με την περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2009, υπήρξε ανάλογη της πρόκλησης. Η νέα δέσμη χρηματοδοτικών εργαλείων που συνθέτουν το New Generation EU, με κυριότερο το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility) είναι σε θέση όχι μόνο να συμβάλλουν στην ταχύτερη ανάκαμψη της οικονομίας στην μετά-covid περίοδο, αλλά και να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που θα καλύψουν σημαντικό μέρος του επενδυτικού μας κενού και θα συμβάλουν στον παραγωγικό μετασχηματισμό της οικονομίας μας.
Η συμπλήρωση εβδομήντα τριών χρόνων από την περίφημη διακήρυξη Σουμάν που πρότεινε τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, θέτοντας τα θεμέλια για την οικοδόμηση της Ενωμένης Ευρώπης, βρίσκει τα κράτη – μέλη της μπροστά σε νέες προκλήσεις που απαιτούν νέες πολιτικές και διακρατική συνεργασία για την αντιμετώπισή τους (παγκόσμιος καταμερισμός εργασίας, κλιματική κρίση, τεχνολογικές αλλαγές, δημογραφική στασιμότητα).
Το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων προκηρύσσει ανοιχτό διεθνή δημόσιο ηλεκτρονικό διαγωνισμό για την επιλογή αναδόχου για το έργο «Ολοκληρωμένο σχέδιο δράσεων επικοινωνίας του ΕΣΠΑ 2014-2020» συνολικού προϋπολογισμού 2.500.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, σύμφωνα με το κανονιστικό πλαίσιο για την επίτευξη των γενικών στόχων της επικοινωνίας του Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) και την κανονιστική υποχρέωση της χώρας μας για τήρηση της διαφάνειας και ενημέρωσης των πολιτών για τη διαχείριση των πόρων των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων.
Η πρόσφατη επίσημη υποβολή του νέου ΕΣΠΑ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ολοκληρώνει την πρώτη φάση σχεδιασμού της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027 για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα. Η Ελλάδα υπέβαλε πρώτη ανάμεσα στα κράτη-μέλη και η έγκαιρη έγκριση του Εταιρικού Συμφώνου και των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων που θα ακολουθήσουν, θα επιτρέψουν την απρόσκοπτη συνέχιση της χρηματοδότησης της οικονομίας χωρίς κενά ανάμεσα στις δύο διαδοχικές προγραμματικές περιόδους, ενισχύοντας έτσι τη δυναμική ανάταξη της οικονομίας μετά την πανδημία.
Η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) αποτελεί την έγκαιρη, αποφασιστική και αναλογική απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κρίση της πανδημίας και την οικονομική ύφεση που προκάλεσε. Ταυτόχρονα το ΤΑΑ συνιστά ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης μέσω μίας μορφής αμοιβαιοποίησης του χρέους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στη δημοσιότητα τα επίσημα στοιχεία αναφορικά με την έως τώρα κινητοποίηση των προγραμμάτων της Πολιτικής Συνοχής για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας του COVID-19. Συνολικά πόροι των προγραμμάτων της Πολιτικής Συνοχής άνω των 13 δισ. ευρώ κατευθύνθηκαν στην ενίσχυση των επιχειρήσεων και τη στήριξη των εργαζομένων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Την αύξηση των κονδυλίων προς τις Περιφέρειες, όπου θα πρέπει να κατευθυνθεί τουλάχιστον το 30% των συνολικών πιστώσεων του νέου ΕΣΠΑ, προαναγγέλλει μέσω συνέντευξής του στον Γιώργο Φιντικάκη στο liberal.gr, ο νέος Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος, τονίζοντας ότι θα πρέπει παράλληλα να τους μεταβιβασθούν οι αρμοδιότητες διαχείρισης των παραπάνω πόρων, εφόσον φυσικά αυτές αποδείξουν ότι διαθέτουν την συγκεκριμένη ικανότητα.
Η πρόσφατη επίσημη υποβολή του νέου ΕΣΠΑ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ολοκληρώνει την πρώτη φάση σχεδιασμού της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027 για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα. Η Ελλάδα υπέβαλε πρώτη ανάμεσα στα κράτη-μέλη και η έγκαιρη έγκριση του Εταιρικού Συμφώνου και των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων που θα ακολουθήσουν, θα επιτρέψουν την απρόσκοπτη συνέχιση της χρηματοδότησης της οικονομίας χωρίς κενά ανάμεσα στις δύο διαδοχικές προγραμματικές περιόδους, ενισχύοντας έτσι τη δυναμική ανάταξη της οικονομίας μετά την πανδημία.
Ταυτόχρονα με τη συμπλήρωση σαράντα χρόνων από την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 2021 σηματοδοτεί επίσης τα τριάντα πέντε χρόνια από την ανάπτυξη των Διαρθρωτικών Ταμείων. Η συμμετοχή της χώρας μας, αλλά και της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, αποτέλεσε αιτία για την ανάπτυξη της Πολιτικής συνοχής προκειμένου η Ευρωπαϊκή Ένωση να ανταποκριθεί στην πρόκληση της ενσωμάτωσης χωρών με σημαντική αναπτυξιακή υστέρηση. Η Πολιτική Συνοχής σύντομα εξελίχθηκε σε μία από τις πλέον καθοριστικές ευρωπαϊκές πολιτικές για την πραγματοποίηση του οράματος για τη δημιουργία ενός κοινού γεωγραφικού χώρου ευημερίας και προόδου για το σύνολο των πολιτών των ευρωπαϊκών περιφερειών. Σε ό,τι μας αφορά, περιττεύει να επισημάνουμε τα απολύτως θετικά αποτελέσματα της Πολιτικής Συνοχής στην ανάπτυξη της οικονομίας και τη σύγκλιση των περιφερειών μας με τις ευρωπαϊκές.
Το 2022 είναι έτος υψηλών προσδοκιών και ταυτόχρονα αυξημένων απαιτήσεων. Προσδοκίες που καλλιεργούνται στη βάση της δυναμικής ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας που ήδη καταγράφεται καθώς και των σημαντικών διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων που αναμένεται να αρχίσουν να ενισχύουν την αναπτυξιακή της προοπτική στους επόμενους μήνες.
Η έγκριση του Εταιρικού Συμφώνου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027 σηματοδοτεί την έναρξη της εφαρμογής μιας φιλόδοξης στρατηγικής για την περιφερειακή ανάπτυξη στη χώρα μας. Ένα εθνικό σχέδιο περιφερειακής ανάπτυξης με άξονα τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα που θα συμβάλλει στη δυναμική ανάταξη της οικονομίας μετά την πανδημία αλλά και θα διευκολύνει τον παραγωγικό μετασχηματισμό της. H έγκαιρη έναρξη εφαρμογής της νέας περιόδου (το ελληνικό Εταιρικό Σύμφωνο είναι το πρώτο ευρωπαϊκό σχέδιο που εγκρίνεται) επιτρέπει την απρόσκοπτη συνέχιση της χρηματοδότησης ανάμεσα στις δύο προγραμματικές περιόδους.
Το κινεζικό ωροσκόπιο υποδέχεται τη χρονιά τη χρονιά του τίγρη του νερού, ζώδιο που συμβολίζει την ανθεκτικότητα αλλά και τις μεγάλες αλλαγές. Πρόκειται πραγματικά για ταιριαστό συμβολισμό για τη νέα χρονιά που κάνει τα πρώτα της βήματα.
Σε τροχιά υλοποίησης είναι το νέο ΕΣΠΑ για την περίοδο 2021 – 2027 με τη συνολική δημόσια δαπάνη των νέων Προγραμμάτων να ανέρχεται στα περίπου 26,7 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική κοινοτική συμμετοχή υπολογίζεται στα 21,2 δισ. ευρώ. Τα Περιφερειακά Προγράμματα παραμένουν και στη νέα περίοδο δεκατρία, ενώ ενισχύονται όλα σημαντικά στη χρηματοδότησή τους, από 17% έως 85%. Σημειώνεται ότι πλέον το 1/3 των συνολικών πόρων της περιόδου 2021-2027 κατανέμεται στις ελληνικές περιφέρειες σε μια προσπάθεια της κυβέρνησης να αντιστρέψει το βαρύ αποτύπωμα της κρίσης και την ένταση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων.
Ο Γ.Γ. Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δ. Σκάλκος μιλά στην «Πελοπόννησο της Δευτέρας» για την αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων στην Δυτική Ελλάδα έχοντας θέσει την περιοχή της Δυτικής Ελλάδας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του. Με αφορμή μια ακόμα επίσκεψή του, η εφημερίδα έθεσε στον διακεκριμένο τεχνοκράτη Δ. Σκάλκο τρία ερωτήματα. Για να μην ξεχνάμε τη σημασία των κοινοτικών πόρων για τη ζωή μας.
Μνημόνιο συνεργασίας υπέγραψαν την Παρασκευή 20 Μαΐου 2022 ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος και η Γενική Γραμματέας Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης Ολυμπία Αναστασοπούλου.
Η περιφερειακή ανάπτυξη συνιστά τη μεγάλη πρόκληση για τις ευρωπαϊκές οικονομίες στα επόμενα χρόνια. Η αποτελεσματική αξιοποίηση του παραγωγικού δυναμικού των περιφερειακών και των τοπικών οικονομιών συμβάλλει στη μεγέθυνση της εθνικής οικονομίας αλλά και στην ενδυνάμωση της κοινωνικής και εδαφικής συνοχής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στη δημοσιότητα τα επίσημα στοιχεία αναφορικά με την έως τώρα κινητοποίηση των προγραμμάτων της Πολιτικής Συνοχής για την αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας του COVID-19. Συνολικά πόροι των προγραμμάτων της Πολιτικής Συνοχής άνω των 13 δισ. ευρώ κατευθύνθηκαν στην ενίσχυση των επιχειρήσεων και τη στήριξη των εργαζομένων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η κρίση της πανδημίας του COVID-19 βύθισε τις ευρωπαϊκές οικονομίες σε μία πρωτόγνωρη ύφεση. Η ανάταξη της οικονομίας δεν θα είναι αυτόματη, θα απαιτήσει στοχευμένες εθνικές πολιτικές, μεγάλης κλίμακας επενδύσεις αλλά και συντονισμένη δράση ανάμεσα στα ευρωπαϊκά κράτη. Σε αντίθεση με την περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2009/2010, απέναντι στον κορωνοϊό η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπήρξε άμεση και αναλογική.