Η ελληνική οικονομία δείχνει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα απέναντι στις διαδοχικές κρίσεις με τις οποίες βρέθηκε και βρίσκεται αντιμέτωπη. Κατέγραψε την τρίτη δυναμικότερη ανάταξη μετά την πανδημία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προσελκύει άμεσες ξένες επενδύσεις σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, αυξάνει εντυπωσιακά τις εξαγωγές, αποκλιμακώνει την ανεργία. Ταυτόχρονα φαίνεται να συντελείται μία σταδιακή αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου προς περισσότερο βιώσιμες και ανταγωνιστικές οικονομικές επιλογές.
Σε αυτή την αναμενόμενα μακρά και κρίσιμη μεταβατική φάση προσαρμογής που έχει μπροστά της η ελληνική οικονομία, οι δημόσιες επενδύσεις αναμένεται να λειτουργήσουν ως καταλύτης για δυναμικούς και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξη. Μοχλεύοντας ιδιωτικές επενδύσεις, ενισχύοντας τη ρευστότητα των επιχειρήσεων και καλύπτοντας το επενδυτικό κενό σε τομείς κρίσιμους για τον αναγκαίο παραγωγικό μετασχηματισμό της οικονομίας, όπως αυτοί της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης.
Η χώρα μας κατάφερε να δεσμεύσει σε ολοκληρωμένα σχέδια και φιλόδοξες δημόσιες πολιτικές ιδιαίτερα υψηλούς χρηματοδοτικούς πόρους, τόσο από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 όσο και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Οι επιτυχείς διαπραγματεύσεις, οι πρωτιές στην έγκρισή τους, οι επιδόσεις στην υλοποίηση των Προγραμμάτων (υψηλή απορρόφηση του ΕΣΠΑ 2014-2020 και επίτευξη οροσήμων του Σχεδίου Ελλάδα 2.0) δείχνουν μια Ελλάδα που είναι σε θέση να διεκδικεί αποτελεσματικά, να σχεδιάζει και να εφαρμόζει απαιτητικά και φιλόδοξα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Με βάση τις πρώτες διαθέσιμες μελέτες, το νέο ΕΣΠΑ αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ την περίοδο 2021-2030 κατά 31 δις ευρώ και την περίοδο 2021-2035 κατά 62,9 δις ευρώ, ενώ υπολογίζεται να δημιουργήσει 125 χιλιάδες νέες σταθερές θέσεις εργασίας. Το Σχέδιο Ελλάδα 2.0 υπολογίζεται να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 7% περισσότερο από ότι αν δεν το είχαμε και σε 200 χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.
Αναγκαία προϋπόθεση, βέβαια, για την αποτελεσματική αξιοποίηση αυτών των πόρων είναι η ενίσχυση του μηχανισμού παραγωγής, ωρίμανσης και εκτέλεσης έργων στη χώρα καθώς ουσιαστικά πρέπει να διπλασιάσουμε τους σημερινούς ρυθμούς απορρόφησης των πιστώσεων. Ο συντονισμός ανάμεσα στα διαφορετικά χρηματοδοτικά εργαλεία, η ενίσχυση των αδύναμων δικαιούχων, η δημιουργία μηχανισμών ωρίμανσης έργων, η απλούστευση και η επιτάχυνση των διαδικασιών είναι τα πεδία όπου τελικά θα κριθεί το μέγεθος της επίδραση των δημόσιων επενδύσεων στην πραγματική οικονομία. Για το σκοπό αυτό, προετοιμαζόμαστε προωθώντας θεσμικές αλλαγές, νέα διαχειριστικά εργαλεία και πληροφοριακά συστήματα, νέες οργανωτικές δομές.
Η διαθέσιμη κοινοτική χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας συνιστά ένα μοναδικό «παράθυρο ευκαιρίας» που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει και δεν πρόκειται να μείνει ανεκμετάλλευτο.
Άρθρο του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρη Σκάλκου στα “Παραπολιτικά” (3/12/2022)
